Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) koordinasyonunda, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve güvenlik güçlerinin ihtiyaçlarının karşılanmasında yurt dışına bağımlılığın azaltılmasına, özgün, yerli, ileri teknoloji ve milli çözümlerin hayata geçirilmesine, Ar-Ge ile teknoloji yetkinliğinin artırılmasına katkı sağlayacak 13 proje için imzalar atıldı.

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, 2021'de başlatılan Ar-Ge projeleri için SSB'de düzenlenen imza töreninde yaptığı konuşmada, Başkanlık olarak Ar-Ge projelerine destek vermenin temel gayeleri arasında olduğunu söyledi.

Ar-Ge çalışmaları olmadan teknolojiyi yakalamanın hayal olduğunu belirten Demir, Türkiye'ye uygulanan gizli ve açık ambargolar neticesinde verilmeyen ürünleri ikame etmek gibi konularda Ar-Ge'nin önemine işaret etti.

Demir, Türkiye'nin artık belirli alanlarda en iyi olması gerektiğini dile getirerek, "Bilim dünyasında çalışılan bazı konuların geleceğe yönelik nelere yol açacağını şimdiden görüp orada en önde olmak için kolları sıvamamızın zamanıdır." dedi.

Demir, Türkiye'de genelde ürünü geliştirme ve çeşitlendirme çalışması olarak görülen Ar-Ge'nin, temel bilimsel konuların araştırıldığı ve onların teknolojiye dönüşme yolculuğunun yapıldığı bir süreç olduğunu ifade etti.

Ülkede Ar-Ge'ye verilen önemin ve ayrılan kaynağın giderek arttığına dikkati çeken Demir, şunları kaydetti:

"Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği tarafından yayımlanan Savunma ve Havacılık Sanayii Performans Raporu'nda yer alan Ar-Ge verilerine baktığımızda, savunma sanayii sektöründe, 2020'de 325 milyon doları öz kaynaklardan olmak üzere Ar-Ge alanında toplam 1 milyar 240 milyon dolar harcandığını görüyoruz. Bu rakam, toplam sektör cirosunun yaklaşık yüzde 14'üne tekabül etmektedir. Bu oran, sektörümüzün özgün ürün ve teknoloji geliştirmeye verdiği katkının bir göstergesi niteliğindedir. Başkanlık olarak Ar-Ge alanında 4,1 milyar lira değerinde proje çalışmasını başlattık ve son 5 yılda 1,2 milyar lira değerinde proje gerçekleştirdik."

Demir, yürütülen çalışmaları Türkiye'nin ortak aklını kullanarak yapmak istediklerini de sözlerine ekledi.

Törene, TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, HAVELSAN Genel Müdürü Mehmet Akif Nacar, ROKETSAN Genel Müdürü Murat İkinci ve projelerde yer alan firmaların temsilcileri katıldı.

İmzalanan projeler

Sürü Sistemleri İçin Tasarsız Ağ Geliştirilmesi Projesi ile insansız platformlar arasında ilave bir haberleşme altyapısı (uydu, LTE vs.) ihtiyacı duymaksızın sürü halinde göreve olanak sağlayan güvenli hareketli tasarsız ağ yapısı kurulması amaçlanıyor. Milli imkanlarla geliştirilecek sistem, bütün insansız platformlar üzerinde entegre edilebilecek, düşük maliyet, boyut, ağırlık ve güç tüketimine sahip olacak.

Sürü-Sürü Hava Angajmanları İçin Yapay Zeka Teknolojileri Geliştirilmesi Projesi ile çok sayıda birimden oluşan sürü sistemlerinin merkezcil bir sistemden bağımsız şekilde komuta edilmesini ve karşı taraftaki sürü elemanlarını etkisiz hale getirmesini sağlayan güdüm algoritmaları geliştirilecek. Bu algoritmalar, makine öğrenmesi, pekiştirmeli öğrenme, oyun teorisi ve müfredat öğrenimi gibi yenilikçi bilimsel konseptler doğrultusunda geliştirilecek.

6G Teknolojileri Geliştirilmesi Projesi kapsamında yapılacak Ar-Ge çalışmalarıyla bir sonraki önemli teknoloji olarak yer edinmesi beklenen 6G alanında ülkenin standartlara girdi yapan ve patent geliştiren bir konuma kavuşması amaçlanıyor.

Sürü Sistemleri İçin Dağıtık Karar Verme Altyapısı Geliştirilmesi Projesi ile sürü unsurları arası iletişim dili tanımlanması ve gerçekleştirilmesi ile dağıtık karar verme mekanizmasına yönelik kütüphaneler ve algoritmalar gerçekleştirilmesi amaçlanıyor. Stratejik, operatif ve taktik seviyede pek çok uygulamada TSK'nın karar verme yeteneğinin artırılması hedefleniyor.

Siber Savunma Simülasyon Platformu Projesi kapsamında dünya üzerinde farklı lokasyonlarda yer alacak bal küpü sistemleri üzerinden yakalanacak saldırıların tespiti ve analizi yapılarak zararlı yazılımların etkinliklerinin ölçülmesine yönelik bir simülasyon platformunun geliştirilmesi amaçlanıyor.

Şifre Atakları İçin Dağıtık ve Yüksek Performanslı Hesaplama Sistemi Geliştirilmesi Projesi kapsamında kurumsal iş yüklerinin yönetimi için ihtiyaç duyulan araç ve özelliklere sahip, ölçeklenebilir, yüksek performanslı ve dağıtık hesaplama mimarisiyle çalışan şifre çözümleme sistemleri geliştirilmesi sağlanacak.

Enerji Kritik Alt Yapılara Yönelik Siber Güvenlik Yeteneklerin Geliştirilmesi Projesi ile kritik enerji altyapıları için siber atak ve savunma platformlarının birbirinden bağımsız olarak geliştirilmesi, bu platformların birbirlerine karşı farklı senaryolarda yarıştırılarak, bu alandaki savunma kabiliyetlerinin güçlendirilmesi amaçlanıyor.

Sınır Güvenliği İhlallerinin Yapay Zeka Tabanlı İHA'lar ile Tespiti Projesi ile Derin Pekiştirmeli Öğrenme tekniğiyle eğitilmiş, dağıtık görev paylaşımı yapan otonom mini-İHA sürüsü ile optimum zamanda ve rotada sınır hattı boyunca arazi taraması yaparak, askeri timin etrafındaki illegal unsurların tespitini gerçekleştiren bir gözetleme sistemi geliştirilecek.

Reçine Ön Emdirilmiş Elyaf Geliştirilmesi Projesi kapsamında geliştirilecek reçine ön emdirilmiş elyaf malzemelerin havacılık ve uzay endüstrisinde kompozit basınçlı tanklar ile yapısal gövdelerin üretimlerinde kullanılması hedefleniyor.

Yönlendirilmiş Enerji Biriktirme Eklemeli İmalat Teknolojisi ile Fonksiyonel Geçişli Malzeme Proseslerinin Geliştirilmesi Projesi ile yönlendirilmiş enerji biriktirme yöntemiyle eklemeli imalat prosesi için toz püskürtme ve lazer besleme ünitelerinden oluşan robotik sistem geliştirilecek ve bu sistemle prototip olarak geçişli malzeme yapısından oluşan sıvı yakıtlı roket motoru lüle uzantısı üretilecek.

Havacılık Motor Malzemeleri Geliştirilmesi Programı FAZ-2 (KÜLÇE) Projesi ile Türkiye'nin yurt dışı bağımlılığını büyük oranda gidermek amacıyla 2020'de başlatılan FAZ-1 (CEVHER) Projesi'nin devamı olarak mevcut durumda yurt dışından temin edilen havacılık gaz türbin motor malzemelerinin geliştirilmesi ve toz metalürjisi ile türbin diski üretimi proseslerinin geliştirilmesi sağlanacak.

Lazer Detonatör Geliştirilmesi Projesi kapsamında mühimmatlarda ve uzay çalışmalarına yönelik fırlatma sistemlerinin ateşleme zincirlerinde detonasyon amacıyla kullanılan, yüksek emniyet ve güvenilirlik seviyelerine sahip, etkenlere karşı duyarsız, çoklu ve uzaktan ateşleme imkanı sağlayan yeni nesil detonatör milli imkanlarla geliştirilecek.

Kimyasal ve Biyolojik Savaş Ajanlarına Karşı Yeni Nesil Dekontaminasyon Maddesi Teknolojisi Geliştirme Projesi kapsamında kimyasal/biyolojik savaş ajanlarına ve zehirli endüstriyel kimyasallara karşı reaktif dekontaminasyon malzemelerinin geliştirilmesi ve bu malzemelerin toz, sıvı, ped/mendil ve krem/losyon olmak üzere 4 farklı formülasyonunun milli imkanlarla geliştirilmesi sağlanacak.

Muhabir: Mustafa Çalkaya