Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eş zamanlı olarak duyurduğu Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi ile İstihdam Kalkanı Paketinden, kıdem tazminatının fona dönüştürülmesini öngören kısmı şimdilik rafa kaldırıldı.

Bunun üzerine gözler, İşsizlik Sigortası Fonu işveren ve işçi payının artırılmasını içeren pakete çevrildi. Bu paket, ücretsiz izinde gelir desteği, kısa çalışma ödeneğinin prim desteğiyle devamı, ilave istihdama ilişkin çok sayıda destek unsurunu içerirken, halen yüzde 2 olan İşsizlik Sigortası Fonu işveren payının yüzde 4’e, işçi payının ise yüzde 1’den yüzde 2’ye çıkarılmasını öngörüyor. İşveren ağırlıklı olarak net ücret üzerinden sözleşme yaptığı için, fon ödemesinin tamamını kendisi karşılıyor. 

İş dünyası bu hazırlıklara karşı büyük tepki gösterirken, düzenlemenin çok kısa zaman diliminde TBMM gündemine gelmesi bekleniyor.

Taraflarda endişe hakim 

Kıdem tazminatının fona dönüştürülmesi ve karma sistem olarak adlandırılan kısmen fon, kısmen mevcut halin devamı yönündeki düzenleme önerileri tarafları endişelendirdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sosyal tarafların başkanlarıyla yaptığı toplantıda hem işçi hem de işveren kanadı genel olarak düzenlemenin gündemden düşürülmesini istediler. Düzenlemeye ilişkin Cumhurbaşkanlığı'nın tutumunun net olarak belli olmaması nedeniyle tarafların süreci endişeyle izlediği vurgulandı. Kaynaklar, toplantıda TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay'ın kıdem tazminatının fona dönüştürülmesi ve mevcut haklardan geri gidişe yönelik hiçbir düzenlemeye katkı veremeyeceğini ifade ettiği belirtildi.

TÜRK-İŞ mektup yazdı

Toplantı sürerken TÜRK-İŞ'in Cumhurbaşkanlığına bir mektup ve ekinde görüş gerekçelerini içeren bir metin gönderdiği öğrenildi. Mektupta, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın “sosyal tarafların uzlaşısını şart olarak gördüğü” yönündeki beyanlarına atıf yapıldı ve TÜRK-İŞ’in mevcut önerilere karşı olduğu yazıldı.

Mektupta, “TÜRK-İŞ olarak kıdem tazminatının mevcut düzenlemesinde herhangi bir değişikliği kabul etmemiz mümkün değil. TÜRKİŞ, bunun dışında kıdem tazminatını alamayanlar için yapılacak her türlü arayışa katkı vermeye hazırdır” denildi. Toplantı sırasında yazılı bir metin gönderilmesi mevcut uzlaşma arayışlarına katkı verilemeyeceği şeklinde yorumlandı.

Kıdem, İş Kanunu’nun temel direği

Kıdem tazminatının yeniden düzenlenmesine yönelik önerilerin ardından TÜRK-İŞ bir de yazılı açıklama yaptı. TÜRK-İŞ Yönetim Kurulu adına Genel Başkan Ergün Atalay imzasıyla yayımlanan açıklamada, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi adıyla yapılan önerilere ilişkin Cumhurbaşkanı'na görüşlerin iletildiği belirtilerek şunlar kaydedildi: “Her zaman dile getirdiğimiz gibi kıdem tazminatı işçilerin en önemli güvencesidir. Kıdem tazminatı İş Kanunu’nun temel direğidir. Kıdem tazminatının temelini oluşturan hususlar ortadan kaldırılırsa İş Kanunu’nun birçok maddesi de anlam ve işlevini yitirecektir. Aynı şekilde, sendikal hakların kullanılması ve sendikal örgütlenmenin yapılmasında da kıdem tazminatı çoğu zaman önemli bir işlev görmekte ve güvence olmaktadır. Kıdem tazminatı işçinin yıllardır döktüğü terin, verdiği bir ömrün karşılığıdır.”

HAK-İŞ’ten yazılı açıklama

HAK-İŞ Genel Başkanvekili Osman Yıldız, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yapılan toplantıya ilişkin olarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın diyalog kapısı açmasını önemsediklerini belirtti. Yazılı bir açıklama yapan Osman Yıldız, “Genel Başkanımız Mahmut Arslan, Sayın Cumhurbaşkanımız ile gündemde yer alan kıdem tazminatı bağlamında yapılmak istenilen değişikliklerin yanı sıra çalışma hayatına ilişkin konfederasyonumuz HAK-İŞ’in görüş, problem ve önerilerini dile getirmiştir. Arslan, yapılmak istenilen değişiklikle ilgili Bakanlarımızla yapılan toplantılarda ortaya koyduğumuz temel ilke ve görüşlerimizi Cumhurbaşkanımıza da sunma fırsatı bulmuştur” ifadesine yer verdi. Açıklamada, HAK-İŞ'in önerilere yönelik görüşlerine ilişkin herhangi bir bilgi verilmedi.

Taraflar arası iletişim görevini TOBB üstlendi

Önceki gün Beştepe’de yapılan toplantı sonucunda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın düzenlemeyi sosyal tarafların bir kez daha kendi arasında değerlendirmesini istediği belirtildi.

TOBB'un bu süreçte taraflarla iletişimi yürütmek istediği, toplantı sonunda da başkanların kendi aralarında tekrar bir araya geldikleri öğrenildi. Toplantıda da gündeme gelen tarafların tam uzlaşısı konusunda, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önceki beyanlarında bu uzlaşıyı şart saymasına karşılık, bu toplantıda “tam mutabakat arayacağı” yönünde herhangi bir beyanda bulunmaması tarafları endişelendirdi.

Bu nedenle, özellikle işçi kanadında zaman kazanıldığı, en azından TBMM'nin yeni dönemine kadar bir teklifi beklememekle birlikte gündemden düştüğü yönünde bir yorum yapmadığı görüşü hakim oldu.

TİSK de soğuk bakıyor

Toplantıda TİSK'in de düzenlemenin hem zamanlaması, hem de içeriğine ilişkin endişelerini dile getirdiği belirtildi. İşverenin prim yükünün bu düzenleme ile oldukça artacağı, işsizlik sigortası fonuna yapılan kesintinin artırılması ile birlikte düşünüldüğünde, salgın sonrası ortamda Türkiye'nin rekabet gücü açısından olumsuz etki edeceğini vurguladığı belirtildi.