ABD tarihinde azil sürecine giren iki kez giren ilk başkan olarak tarihe geçen Donald Trump hakkındaki iddialar önceki gün Temsilciler Meclisi tarafından onaylanarak Senato’ya gönderildi.

Geçen hafta yaşanan kanlı Kongre baskını sonrasında Cumhuriyetçi senatörlerin de tepkisini çeken Trump, geçen yıl da benzer bir süreç yaşamıştı. Ukrayna Cumhurbaşkanı’na Demokrat rakibi Joe Biden hakkında suçlama yöneltmesi konusunda baskı yaptığına dair başlatılan azil süreci Temsilciler Meclisi’nde başlamış fakat o dönemde Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Senato’da reddedilmişti.

AYLARCA ÜLKEYİ İKİYE BÖLDÜ

Fakat Kasım 2020 seçimlerinin sonuçlarına itiraz eden ve mağlubiyeti kabullenmeyerek sosyal medyada yaptığı kışkırtıcı mesajlarla ABD’yi adeta iki kutba ayıran Trump geçen hafta istediğine kavuşmuştu. Seçimden sonra koltuğu “savaşmadan bırakmam” sözleri gerçek oldu ve 6 Ocak’ta Trump destekçileri 2020 seçimlerinin sonuçlarını tescillemek için bir araya gelen siyasetçilerin bulunduğu Kongre binasını bastı. Olaylarda 5 kişi yaşamını yitirirken ABD tarihinde eşi benzeri görülmemiş kareler ve skandallar ortaya çıktı.

Yaşananların ardından Senato’daki cumhuriyetçiler de Trump’a sırtlarını çevirmeye başlarken önceki gün Temsilciler Meclisi Trump için ikinci azil sürecini başlattı. Azil süreci sonuçlanana kadar Trump görevini Biden’a teslim etmiş olabilir fakat hem ABD kamuoyu hem de dünya kamuoyu Trump’ın azil süreci ile ilgili merak edilen 5 soruya yanıt arıyor.

1- ŞİMDİ NE OLACAK?

Temsilciler Meclisi’nde onaylanan azil süreci Senato’ya gönderildi. Orada 100 senatör bir duruşmadaki jüri gibi karar verecek. Tanıklar çağırılabilecek, kanıtlar incelenecek, suçlanan kişinin avukatı açılış ve kapanış konuşması yapabilecek.

Nancy Pelosi, dün gece Trump’ın ikinci azil sürecini başlattı.

2- BU SÜREÇ NE ZAMAN BAŞLAYACAK?

Bu konuda bir belirsiz mevcut. Daha önce ABD basınında yansıyan haberlerde Senato’nun 10 Ocak’ta yani Biden’ın yemin töreninden bir gün önce toplanması bekliyor. Bu durumda Trump’ın azil süreci başkanlık görevini bıraktıktan sonra başlayacak. Senato’nun Çoğunluk Lideri Cumhuriyetçi Mitch McConnell daha önce Senato’nun Trump’ın azil sürecinin yanı sıra Biden’ın kabinesi için aday gösterdiği isimlerin de oylanması gibi bazı görevleri olduğunu hatırlattı. Trump’ın 2020’de başlatılan birinci azil süreci Senato’da 3 hafta sürmüştü.

3- TRUMP O ZAMANA KADAR GÖREVDEN AYRILIRSA NE OLACAK?

Azil sürecinin en büyük önemi mevcut başkanı görevden almak aslında. Ayrıca başkanın görevden ayrıldıktan sonra Senato’nun bu yönde bir karar vermesi, bu kararın yasallığını da tartışmaya açabilir. Çünkü daha önce tarihte hiçbir başkan görevden ayrıldıktan sonra suçlu bulunarak azledilmedi.

4- O HALDE AZİL SÜRECİNE NE GEREK VAR?

Trump geçmişte 2024 Başkanlık Seçimleri’ne tekrar aday olmayı düşündüğünü söylemişti. Bu durum birçok Demokrat ve bazı Cumhuriyetçilerde rahatsızlık yarattı. Senato’da suçlu bulunursa Trump’ın gelecekte herhangi bir federal görevde bulunmasının önünü tıkayan karar da oylanabilir. Anayasanın birinci maddesine göre azil süreci sonucunda, “ABD’de herhangi bir resmi göreve gelme ve burada görev alma hakkından diskalifiye edilme”ye karar verebilir. Eğer suçlu bulunursa Trump, eski ABD Başkanları’na sunulan yıllık seyahat bütçesi, ömür boyu maaş, ofis ve çalışanlar için bütçe gibi haklardan mahrum kalacak. Fakat Gizli Servis’in ömür boyu koruması baki kalacak.

5- BU SEFER ÇOĞUNLUK SAĞLANACAK MI?

Henüz net bir ayrım bu konuda yok. Georgia’nın seçilmiş iki yeni senatörü yemin ettikten sonra 48 Demokrat ve onlarla birlikte hareket eden iki bağımsız senatör oluyor. Bu 50 kişinin Trump aleyhine oy vermesi durumunda bile halen 17 Cumhuriyetçi’nin oyuna ihtiyaçları var. Bu durumda da kritik isim yukarıda da bahsettiğimiz McConnell… Kanlı kongre baskınının arkasında Trump’ın olduğuna dair bir inancı olduğunu söyleyen fakat bu konuda net bir açıklama yapmayan McConnell, oylama sırasında sunulacak delillere ve yasal tartışmalara göre karar vereceğini söylemişti. ABD basını, McConnell’ın Cumhuriyetçiler arasında çok büyük bir etkisi olduğunu ve onun Trump karşıtı oy vermesi durumunda birçok senatörün onu takip  edeceğini yazıyor.