Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı olma yarışında açık ara önde gözüken Trump söz konusu ifadeleri, Güney Carolina’daki kampanya mitinginde kullandı.

Başkanlığı döneminde bir NATO ülkesinin liderinin “Faturamızı ödeyemezsek ve Rusya bize saldırırsa ne yaparsınız?” diye sorduğunu, ona yanıt olarak “Sizi korumaya gelmeyiz. Hatta Rusya’nın dilediğini yapması için onları teşvik ederim” dediğini aktardı.

Trump söz konusu ülkenin hangisisi olduğunu açıklamadı.

Trump, başkan olduğu sürede, “NATO üyeliğinin faturası” olarak üye ülkelerin gayrisafi yurt içi hasılalarının yüzde 2’si kadar savunma harcaması yapma vaatlerini yerine getirmeye çağırıyordu.

2023 itibarıyla üye ülkelerin yalnızca 11’i bu sözü tutuyor.

ABD ve Birleşik Krallık’ın ardından NATO’nun en büyük ülkeleri arasında yer alan Türkiye, Almanya, Fransa, İtalya ve İspanya da sözünü tutmayan ülkelerden.

NATO üyesi ülkelerin, bir ülke saldırıya uğradığında o ülkeyi savunma taahhüdü bulunuyor.

Tepkiler ne oldu?

Trump'ın sözleri Beyaz Saray tarafından “dehşet verici ve delice” olarak yorumlandı.

ABD Başkanı Joe Biden değerlendirmesinde, "Trump'ın Putin'e savaş ve şiddeti sürdürmesi konusunda "yeşil ışık yaktığını" savundu ve açıklamayı "mide bulandırıcı ve tehlikeli" olarak yorumladı.

Cumhuriyetçi Parti'deki başkan adaylığı yarışında Donald Trump'ın tek rakibi olan Nikki Haley de sözleri eleştirdi ve "Asla yapmak istemeyeceğimiz şey Rusya ile yan yana gözükmektir" dedi.

Haley, Putin için "rakiplerini öldüren bir zorba" ifadesini de kullandı.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Trump'ın ülkesinin, yeterince harcamayan müttefiklerini desteklemeyeceğine ilişkin çıkışının "güvenliğe zarar" verdiğini söyledi.

Trump, başkanlığı döneminde de NATO’yu eleştirmiş, diğer 30 ülkeyi savunmanın ABD üzerinde adil olmayan bir maddi yük yarattığını öne sürmüştü.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından da Trump, NATO üyesi olmayan Ukrayna’ya yapılan yardımları eleştirmişti.

ABD 2022’den bu yana 44 milyar dolar yardımda bulundu.

Fakat bu yardımlar bir süredir durdu. Zira geçen yılın sonunda Senato’daki Cumhuriyetçiler, Ukrayna’ya yardıma devam edilmesini ABD’nin güney sınırında göçü engelleme gibi taleplere bağlayarak reddetti.

Bu hafta talepleri doğrultusunda değiştirilmiş yeni yasa metnini de Senato’da reddettiler.

Bunun üzerine bu iki konunun birlikte görüşülmesi sonlandı. Önümüzdeki günlerde Ukrayna’ya yardım ve göçü engelleme çalışmaları ayrı ayrı ele alınacak.