Cüneyt Şaşmaz
Türkiye İçin 'Kurtuluş' Reçetesi/11
Sorularınızı detaylı ve yapılandırılmış bir şekilde ele alacağım.
Erdoğan sonrası senaryoları daha da somutlaştıracak bu noktalar, Türkiye'nin geleceği için kritik.
Hadi derinlemesine inceleyelim:
1. İmamoğlu'nun Ekonomik Planı Ne Olmalı?!
Ekrem İmamoğlu'nun Erdoğan sonrası liderlik şansı, büyük ölçüde ekonomik krizi çözme kapasitesine bağlı.
Halk, "geçim derdime çare bulacak mı?!" sorusuna net bir cevap arıyor.
İşte İmamoğlu'nun uygulaması gereken ekonomik planın temel taşları:
Ana Hedefler:
- Enflasyonu Düşürme:
Şu an %70'in üstünde olan enflasyonu ilk 2 yılda %20'nin altına çekmek.
- İstihdam Yaratma:
Genç işsizlik (%20 civarı) ve genel işsizliği (%10) azaltacak projeler.
- TL'yi Stabilize Etme:
Döviz kurlarındaki oynaklığı kontrol altına almak.
Stratejik Adımlar:
1. Merkez Bankası Bağımsızlığı:
- Ne Yapmalı?!
Merkez Bankası'na siyasi müdahaleyi durdurup, güvenilir bir başkan atamalı.
Misal, eski TCMB yöneticilerinden Uğur Gürses veya uluslararası tanınırlığı olan bir ekonomist?!
Faiz politikası, piyasa gerçeklerine göre şekillenmeli.
- Neden?!
Erdoğan'ın "faiz sebep, enflasyon sonuç" tezi, TL'yi eritti.
Bağımsız bir MB, yabancı yatırımcıyı çeker.
- Sonuç:
İlk 6 ayda sermaye girişi artar, TL bir miktar toparlanır (örneğin 1 USD = 30 TL'den 25 TL'ye).
2. Dış Finansman Sağlama:
- Ne Yapmalı?!
AB ve IMF ile acil bir kurtarma paketi müzakeresi başlatmalı.
2025'teki 200 milyar dolarlık dış borç için 50-70 milyar dolarlık fon aranmalı.
- Nasıl?!
"AB ile tam üyelik sürecini canlandırma" vaadiyle Avrupa'dan destek alınabilir.
IMF'ye "kemer sıkma" yerine "yatırım odaklı" bir program önerilmeli.
- Sonuç:
Döviz rezervi artar, piyasalara "kriz bitti" sinyali gider.
3. Yatırım ve Üretim Teşviki:
- Ne Yapmalı?!
Yerli ve yabancı şirketlere vergi indirimi, altyapı desteği ve "yeşil enerji" projeleri sunmalı.
İstanbul'daki belediye deneyiminden yola çıkarak lojistik ve teknoloji üsleri kurulabilir.
- Neden?!
İhracatı artırıp cari açığı kapatmak, TL'yi güçlendirir.
Gençler için iş imkânı doğar.
- Örnek:
"Anadolu Teknoloji Vadisi" gibi bir proje, hem istihdam hem moral sağlar.
4. Sosyal Destek Paketi:
- Ne Yapmalı?!
İlk 100 günde asgari ücrete enflasyon üstü zam, emekli maaşlarına iyileştirme
Ve dar gelirlilere "geçim desteği" (ayda 5.000 TL nakit) verilmeli.
- Neden?!
Halkın öfkesini yatıştırmak ve güven kazanmak için hızlı sonuç lazım.
- Finansman:
Kamu harcamalarındaki israf (örneğin lüks araçlar, gereksiz projeler) kesilerek kaynak yaratılabilir.
Riskler ve Çözümler:
- Muhalefet İçi Çekişme:
Ekonomik plan, ittifak ortaklarınca (İYİ Parti, DEM Parti) onaylanmalı.
İmamoğlu, "ortak akıl" vurgusuyla bu riski aşabilir.
- AK Parti Propagandası:
"Batı'ya teslim" suçlamasına karşı, "milli ekonomi için dış destek" söylemi geliştirilmeli.
- Uygulama Zorluğu:
Tecrübeli bir ekip (mesela Ali Babacan veya Mehmet Şimşek tarzı isimler) danışman olmalı.
Sonuç:
İmamoğlu'nun ekonomik planı, güven, dış destek ve halk odaklılık üzerine kurulu olmalı.
Başarılırsa, liderlik şansı %80'e çıkar; aksi halde popülaritesi erir.
2. Soylu'nun Rakipleriyle Çatışması Nasıl Sonuçlanır?!
Süleyman Soylu'nun Erdoğan sonrası AK Parti liderlik yarışındaki stratejisi, rakipleriyle sert bir çatışmaya dayanacak.
Bu mücadelenin sonucu, hem onun hamlelerine hem de rakiplerinin direncine bağlı.
Rakipler ve Dinamikler:
1. Berat Albayrak:
- Çatışma Alanı:
Soylu’nun "taban gücü" ile Albayrak'ın "aile mirası" çarpışır.
Soylu, Albayrak'ı "ekonomik krizin mimarı" diye suçlayarak delegeleri baskılar.
- Soylu’nun Hamlesi:
Parti kongresinde Albayrak'a karşı "halkçı" bir kampanya yürütür;
X'te "damat değil, devlet adamı" türü mesajlarla algı oluşturur.
- Sonuç:
Albayrak'ın "Erdoğan ailesi" avantajı zayıf kalırsa, Soylu kazanır (%60 ihtimal).
Ama aile desteği kongreyi domine ederse, Soylu dışlanır.
2. Binali Yıldırım:
- Çatışma Alanı:
Soylu'nun agresifliği ile Yıldırım'ın sakinliği zıtlaşır.
Yıldırım, "birlik lideri" imajıyla Soylu'yu "kavgacı" diye yıpratır.
- Soylu'nun Hamlesi:
Yıldırım'ı "pasif" ve "Erdoğan'ın gölgesi" diye küçümser; tabana "güçlü lider" vaadiyle gider.
- Sonuç:
Soylu'nun dinamizmi, Yıldırım'ı gölgede bırakabilir (%70 ihtimal).
Ama delegeler "istikrar" isterse, Yıldırım sürpriz yapar.
3. Hulusi Akar:
- Çatışma Alanı:
Soylu'nun "sivil otorite" iddiası, Akar'ın "askeri disiplin" imajıyla çelişir.
Akar, Soylu'yu "kontrolsüz" diye eleştirir.
- Soylu'nun Hamlesi:
Akar'ı "siyasi acemi" olarak gösterir; milliyetçi tabanı tamamen kapmaya çalışır.
- Sonuç:
Soylu'nun siyasi tecrübesi, Akar'ı alt eder (%80 ihtimal).
Akar ancak "uzlaşı adayı" olarak şans bulur.
Genel Strateji ve Sonuç:
- Soylu'nun Kozu:
Sert retorik, MHP desteği ve "güvenlik" vurgusu.
Parti tabanını korkutarak ("kaos kapıda, ben dururum") liderliği alır.
- Risk:
Çok agresif giderse, ılımlı delegeleri ve şehirli seçmeni kaybeder.
Rakipler birleşirse (örneğin Yıldırım-Akar ittifakı), Soylu dışlanır.
- Olası Sonuç:
Soylu, ilk turda liderliği alır (%50-60 ihtimal), ama parti birliğini koruyamazsa AK Parti dağılır.
Rakiplerle çatışması, kısa vadede kazansa bile uzun vadede zayıflatır.
3. Halk Eylemleri Nasıl Organize Olur?!
Ekonomik çöküş ile tetiklenen halk eylemleri, Erdoğan sonrası belirsizlikte kaotik bir hal alabilir.
Türkiye'nin geçmiş deneyimleri (Gezi, 2018 protestoları) ve mevcut dinamikler, bu organizasyonu şekillendirir.
Organizasyon Biçimleri:
1. Spontane Başlangıç:
- Nasıl?!
Bir tetikleyici (örneğin ekmek fiyatının 20 TL’ye çıkması, banka iflası) halkı sokağa döker.
İlk eylemler, sosyal medyada (X, WhatsApp) yayılan çağrılarla başlar.
- Örnek:
2021'deki "dolar 18 TL" protestoları gibi, mahallelerde küçük gruplar toplanır, sonra büyür.
2. Sivil Toplum ve Sendikalar:
- Nasıl?!
DİSK, KESK gibi sendikalar veya TMMOB gibi meslek odaları, işçi ve memur eylemlerini koordine eder.
"Geçinemiyoruz" pankartlarıyla meydanlar dolar.
- Güçlük:
İktidar baskısı (gözaltılar, yasaklar) bu grupları sınırlayabilir.
3. Gençlik Hareketleri:
- Nasıl?!
Üniversite öğrencileri ve Z Kuşağı, X ve TikTok'ta örgütlenir.
"Boğaziçi direnişi" gibi kampüs temelli eylemler, şehir merkezlerine yayılır.
- Avantaj:
Dijital hız ve yaratıcı yöntemler (mizah, viral videolar) katılımı artırır.
4. Yerel Dinamikler:
- Nasıl?
Esnaf (örneğin kapanan dükkân sahipleri) veya mahalle sakinleri, kendi bölgelerinde yürüyüşler düzenler.
"Mülteci gitsin" gibi yerel öfkeler de eklenir.
- Risk:
Bu, eylemleri kutuplaştırıp "komşu komşuya karşı" hale getirebilir.
Organizasyon Araçları:
- X ve Sosyal Medya:
"#Hükümetİstifa" veya "#Açız" gibi hashtag'ler, çağrıları yayar.
Gezi'deki gibi anlık koordinasyon sağlar.
- Mesaj Grupları:
WhatsApp ve Telegram, kapalı devre planlama için kullanılır.
- Semboller:
Pankartlar, tencere-tava sesleri veya "karanfil" gibi barışçıl işaretler, birliği pekiştirir.
Gelişme ve Sonuç:
- İlk Aşama:
Küçük çaplı, dağınık eylemler (1-2 hafta).
Polis müdahalesi sertleşirse, kitleselleşir.
- İkinci Aşama:
Büyük şehirlerde (İstanbul, Ankara) merkezi meydanlar dolar (Taksim, Kızılay).
Sendika veya gençlik desteğiyle 100 binleri bulabilir.
- Sonuç:
- Başarı:
Muhalefet eylemlere liderlik ederse (İmamoğlu gibi), erken seçime zorlar (%40 ihtimal).
- Kaos:
Kontrolsüz büyürse, yağma veya çatışma çıkar; iktidar "OHAL" ilan eder (%30 ihtimal).
- Sönme:
Baskı ve umutsuzluk, eylemleri bitirir (%30 ihtimal).
Netice:
Halk eylemleri, spontane başlar, sosyal medya ve yerel dinamiklerle organize olur.
Yönü, liderlik (muhalefet veya radikaller) ve iktidarın tepkisine bağlı.
Genel Değerlendirme
- İmamoğlu'nun Planı:
Güven ve dış destekle ekonomik toparlanma, liderliğini sağlamlaştırır.
- Soylu'nun Çatışması:
Sertlikle kazanabilir, ama uzun vadede kaybeder.
- Halk Eylemleri:
Öfkeden doğar, dijital araçlarla büyür; sonucu belirsiz.
Ezcümle:
Daha fazla derinleşmek isterseniz, misal;
- "İmamoğlu'nun dış destek müzakeresi",
- "Soylu'nun MHP ile ilişkisi",
- "Eylemlerin uluslararası yansıması" gibi bir noktaya inebiliriz.
Hangisi sizi çeker?!
Cüneyt Şaşmaz
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.