Türkiye'nin Taşkent Büyükelçisi Olgan Bekar, AA muhabirine, 2023'te Türkiye-Özbekistan ilişkileri ile 2024 perspektiflerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

İki ülke arasında 2023'te en üst düzeyde çok sayıda karşılıklı ziyaret ve etkinliklerin gerçekleştirildiğini belirten Bekar, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in farklı vesilelerle iki kez Türkiye'ye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Zirvesi'ne katılmak için bir kez Özbekistan'a geldiğini kaydetti. Bekar, "2023 yılında Türkiye ile Özbekistan arasındaki ilişkiler daha da gelişerek devam etti." dedi.

Cumhurbaşkanlarının karşılıklı ziyaretlerin yanı sıra bölgesel ve uluslararası toplantılar nedeniyle de bir araya gelerek gündemdeki konularla ilgili fikir alışverişinde bulunduklarını anlatan Bekar, iki ülke arasında ilgili bakanlık ve devlet kurumları arasındaki karşılıklı temas ve ziyaretlerin de sürdüğünü dile getirdi.

Bekar, "Bu açıdan 2023'ün, ikili ilişkilerin gelişmesi ve yayılması, kapsam alanının daha da genişlemesi açısından önemli bir yıl olduğunu düşünüyorum. Çünkü 2023'te güvenlikten ekonomiye, ekonomiden kültüre ve turizme, farklı alanlarda çok sayıda karşılıklı temaslar hızlanmıştır. Bu da ilişkilerimizin sağlam zeminlere oturmakta olduğunu, içeriğinin zenginleştiğini göstermektedir." ifadelerini kullandı.

İki ülke arasında siyasi ve ekonomik ilişkilerin yanı sıra savunma sanayi ve güvenlik alanındaki ilişkilerin de giderek geliştiğine dikkati çeken Bekar, bu çerçevede Özbek yetkililerin katılımıyla jandarma ve polis hizmet içi eğitim programlarının yapıldığını bildirdi.

"Özbekistan, kara gün dostu olduğunu gösterdi"

Türkiye'deki 6 Şubat depremleri sonrasında iki ülke arasındaki işbirliğinin doğal sonucu olarak bir dayanışma ortamının oluştuğuna işaret eden Bekar, Özbekistan'ın bu depremlerde hızlı tepki vererek, arama kurtarma ve sağlık ekipleri gönderdiğini, 900 bin dolar nakdi yardım ile 700 tona yakın yardım malzemesinin Türkiye'ye ulaştırıldığını, çok sayıda Özbekistanlının yardım için afet bölgesine gittiğini kaydetti.

Özbekistan'ın deprem bölgesindeki 306 konut inşaatı faaliyetinin halen sürdüğünü ve yakın dönemde Hatay bölgesindeki bu evlerin ihtiyaç sahiplerine teslim edileceğini belirten Bekar, "Özbekistan hükümeti ve Özbek kardeşlerimiz ihtiyaç anında Anadolu'da yaşayan kardeşlerine yardım elini uzatmışlardır. Özbekistan, kara gün dostu olduğunu gösterdi ve bizim gönüllerimizde taht kurdu, diyebiliriz." şeklinde konuştu.

Bekar, 2023'e deprem nedeniyle acılı bir başlangıç yaptıklarını ancak Özbekistan'ın gösterdiği dayanışmayla deprem kaynaklı acılarının bir nebze olsun hafifletilmesine katkı sunulduğunu ifade ederek, 15 Mart'ta Türk Devletleri Teşkilatı Olağanüstü Zirvesi'nin düzenlendiğini ve buraya katılan liderlerin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a dayanışma içinde olduklarını bir kez daha ifade ettiklerini aktardı.

Her iki ülke için 2023'ün seçim yılı olduğunu ve Türkiye ve Özbekistan'da cumhurbaşkanı seçimlerinin yapıldığını hatırlatan Bekar, Türkiye'deki seçimlerin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın göreve başlama töreninde iştirak eden Mirziyoyev'in, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hemen yanında oturarak aralarındaki bağların ne kadar güçlü olduğunu tüm dünyaya gösterdiklerini vurguladı.

İkili ticaret hacmi 3,5 milyar dolar oldu

Bekar, 2023'te ikili ilişkilerde yakalanan ivmenin ticari ilişkilere de damgasını vurduğunu söyledi. Türkiye'de yaşanan depremin olumsuz etkisine rağmen geçen yıl iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2022'deki seviyesini koruduğunu ve 3,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini kaydeden Bekar, 2024'te de ikili ilişkilerin geliştirilmesi ve karşılıklı ticaret hacminin artırılması için çabalarının süreceğini bildirdi.

Ankara'da Aralık 2023'te Türkiye-Özbekistan Karma Ekonomik Komisyon 7. Toplantısı'nın gerçekleştirildiğini, buna Özbekistan Başbakan Yardımcısı Cemşid Koçkarov başkanlığındaki heyetin katıldığını anımsatan Bekar, programda iki ülke arasındaki ticari-ekonomik ilişkilerin 2024 ve 2025 yıllarında geliştirilmesini içeren eylem planının geliştirildiğini belirtti.

İki ülke arasındaki haftalık uçak seferleri sayısı 60'ı aştı

Bekar, 2023'ün turizm açısından da önemli bir yıl olduğunu vurgulayarak, geçen yıl Türkiye'den Özbekistan'a giden Türk vatandaşı sayısının ilk defa 100 bini, Özbekistan'dan Türkiye'ye giden Özbekistanlıların sayısının ise 470 bini aştığını dile getirdi.

2023'te Türkiye ile Özbekistan arasındaki uçak seferleri sayısının da arttığını ifade eden Bekar, geçen yıl iki ülke şehirleri arasındaki haftalık uçak seferleri sayısının 60'ın üstüne çıktığını ve bunun ileride daha da artabileceğini söyledi.

Bekar ayrıca Türkiye'nin İstanbul, Ankara ve İzmir şehirleri ile Özbekistan'ın Taşkent, Semerkant, Buhara, Urgenç ve Fergana şehirleri arasında hava seferlerinin yapıldığına işaret etti.

-Ortak üniversite kurulmasına ilişkin çalışmalar sürüyor

İki ülke arasındaki eğitim, sağlık ve kültür alanlarındaki ilişkilerin de hızla geliştiğini, bu çerçevede geçen yıl sağlık ve eğitim forumlarının düzenlendiğini hatırlatan Bekar, bugün iki ülke arasında ortak bir üniversitenin kurulmasına ilişkin çalışmaların sürdüğünü ve bu yıl meyve vermesini umduklarını anlattı.

Bekar, Özbekistan'da Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (ETÜ) Taşkent Şubesi ile Buhara'da Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) İbni Sina Tıp Fakültesi ve İbni Sina Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Taşkent'te ise SBU Hemşirelik Akademisinin faaliyette olduğunu, ayrıca Taşkent İnşaat ve Mimarlık Üniversitesi ile Semerkant İnşaat ve Mimarlık Üniversitesinde iki Türk bilim insanının rektörlük görevinde bulunduğunu kaydetti.

Özbek-Türk ilişkilerinin 2024'teki gelişme perspektiflerine de değinen Bekar, bu yıl yapılması planlanan etkinliklerinin başında Ankara'da düzenlenecek 3. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısının geldiğini ve iki ülke cumhurbaşkanlarının başkanlıklarında düzenlenecek programa ilişkin hazırlıkların tüm hızıyla sürdüğünü belirtti.

Bekar, bu yıl ayrıca iki ülke arasındaki siyasi ve ekonomi ağırlıklı ilişkileri tamamlayıcı kültür ve eğitim alanlarında da somut adımların atılmasını beklediklerini sözlerine ekledi.