TBMM'de kabul edilen kanunla, tüketicilerin sahte servislerle ilgili mağduriyet yaşamasının önüne geçmek için tüm yetkili servis istasyonlarının Ticaret Bakanlığı sistemine kaydedilmesi ve yetkili olmayanların tanıtımlarında "özel servis" ifadesini kullanması zorunluluğu getirildi.

TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Kat Mülkiyeti Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, satış sonrası hizmetlere ilişkin tüketicilere yeni haklar tanıyor.

Malın kullanım ömrü boyunca tüketicilere sunulması zorunlu olan satış sonrası hizmetlere ilişkin olarak tüketicilerin, firmaların doğru ve güncel yetkili servis istasyonu bilgilerine ulaşabilmeleri, herhangi bir aldatıcı uygulama nedeniyle mağdur olmamaları amacıyla üretici ve ithalatçılara, tüm yetkili servis istasyonlarına ilişkin bilgilerini Bakanlıkça kurulan sisteme kaydetme zorunluluğu getirildi. Böylece tüketicilerin sahte servisler ile ilgili mağduriyet yaşamalarının önüne geçilecek.

Ayrıca, özel servis istasyonlarının yetkili servis istasyonu algısı oluşturacak şekilde hizmet vermesinin önlenmesi amacıyla, bunlara servis fişi, tabela ve broşür gibi her türlü tanıtım ve faaliyetlerinde "özel servis" ibaresi kullanma zorunluluğu getirildi.

Yapılan düzenlemeyle tüketicilere, üretici ve ithalatçılardan Bakanlıkça belirlenen kullanım ömrü süresince mala ilişkin satış sonrası hizmetin sağlanmaması durumunda zararın tazminini talep etme hakkı da tanındı.

Kanuna göre, üretici veya ithalatçılar, ürettikleri veya ithal ettikleri mallar için belirlenen kullanım ömrü süresince satış sonrası bakım ve onarım hizmetlerini sağlamak zorunda olacak. Buna aykırı davranan üretici ve ithalatçılar hakkında, satış sonrası hizmet yeterlilik belgesinin alınmaması durumunda 315 bin lira, satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi alındıktan sonra asgari servis istasyonu sayısının sağlanamadığı durumlarda eksik kalan her bir servis istasyonu için 35 bin lira, servis istasyonlarında tespit edilen eksiklik ve aykırılıklarla ilgili olarak her bir servis istasyonu için 5 bin lira idari para cezası uygulanacak.

Sistemde 45 bin 105 servis kayıtlı

Öte yandan, üretici ve ithalatçıların tüketicilere satış sonrası hizmet sundukları yetkili servis istasyonlarına ilişkin bilgilere doğru ve kolay şekilde erişim sağlanmasını temin etmek amacıyla Bakanlıkça hazırlanan "Servis Bilgi Sistemi" firmalar ve tüketiciler tarafından kullanılıyor. Sistemde 2021 sonu itibarıyla 2 bin 528 firmanın toplam 45 bin 105 yetkili servis istasyonu bilgileri yer alıyor. Bakanlık denetim elemanlarınca 2021 yılında 61 firmaya 4 milyon 500 bin 244 lira idari para cezası uygulandı.

Bakanlığa geçen yıl yapılan 104 bin tüketici şikayetinin 9 bin 525'i satış sonrası hizmetler ve garanti belgesi konularında oldu.

"Bu konuda çok fazla mağduriyet yaşanıyor"

Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu da AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, servis istasyonları konusunda çok fazla mağduriyet yaşandığını belirterek, "Daha da ötesinde dolandırıcılık yapılıyordu. '2 bin liradan aşağı olmaz' diyerek 2 bin lirayı ve çamaşır makinasını alıp giden ve bir daha ulaşılamayan kişiler var. Eve gelip orijinal parçayı söküp, yerine çıkma parça takanlar var. Ürün de kısa sürede hemen bozuluyor. Tüketiciyi de kendisine ulaşmasın diye engelliyorlar." dedi.

İnternet arama motorlarında yapılan aramada bu tür servislerin en üstte yer aldığına işaret eden Ağaoğlu, "Bunlar bir ücret karşılığı arama motorlarında en üstte görünüyor. Tüketiciler dikkatli olmalı. X marka servis diye aratsanız da bunlar ilk sırada görünüyor. Tüketiciler en üstte çıkan ve altında 'reklam' yazan servisleri değil, onların altında görülen servisleri aramalı. Firmalar gerçek servislerinin reklamını yapmaz." diye konuştu.

Ağaoğlu, Bakanlığın da kendi kurduğu sistemle yetkili servisleri yayımladığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Tüketiciler, hangi marka olursa olsun Bakanlığın 'www.servis.gov.tr' adresindeki Servis Bilgi Sistemi'ne girerek, bulundukları yere en yakın yetkili servisini öğrenebilir. Yeni düzenlemeye rağmen bunlar sahtekarlıklarını devam ettirebilirler. Özel servis olduğunun belirtilmesi şeklinde düzenleme yapılmışsa da bazı sahtekarların buna uymayacağını dikkate alıp bu işletmeleri Bakanlığa mutlaka şikayet edelim ki bunlara gereken yaptırımlar uygulansın, başka tüketiciler de mağdur olmasın. Tüketiciye düşen görev de bilinçli ve dikkatli olmak, Bakanlığın kurmuş olduğu sistemden seçim yapmak."

Muhabir: Deniz Çiçek Palabıyık