“Yarından Sonra”, Roland Emmerich’in 2004 yapımı filmi. İklim değişikliği sonrası kuzey yarımkürede buzul çağının başlamasını anlatıyor.

Filmin başında, bilimsel bir konferans sahnesi var. İklimbilimci profesörü dinlerken kafası karışan bir katılımcı, “Küresel ısınmadan bahsettiğinizi sanıyordum.” deyince profesör, şöyle cevap veriyor:

“Evet, bu bir paradoks ama küresel ısınma, soğuma trendini başlatabilir. Kuzey yarımküre, ılıman iklimini, Kuzey Atlantik akıntısına borçlu. Güneşin ısısı, ekvatora geliyor ve okyanusla berâber kuzeye taşınıyor. Ama küresel ısınma, buzulları eritiyor ve akışı engelliyor. Birgün tamâmen kesecek. Böyle olunca da sıcak iklim kaybolacak.”

Profesör, bu değişimin târihini bilemediğini ama hemen harekete geçilmezse torunların, çocukların bedel ödeyeceğini söyleyince ABD başkan yardımcısı, “Kyoto Anlaşması’nın bedelini kim ödeyecek?” diye itiraz ediyor. “Ekonomimiz de en az iklimimiz kadar hassas.” dedikten sonra profesörü, sansasyonel açıklamalar yapmakla suçluyor.

Netîcede iklimbilimci haklı çıkıyor. Sıcaklığın hızlıca düşmesi gerçekleşiyor. Hem de tahmin edilmedik bir hızla.

1997’de ilk adımı atılan Kyoto protokolü, bu filmden sonra yürürlüğe girdi. 2009’da Türkiye, protokole taraf oldu.

Son yollarda iklimdeki değişimin bilimsel olarak açıklanmasına ihtiyacımız yok, çünkü yaşıyoruz. Eylül de ağustosu; ağustosta temmuzu yaşadık. Sebze ve meyveler, vaktinden evvel tezgâhlara düştü. Kuraklık var. Sular çekiliyor. 2030-2050 arasında 300 yıl evvel yaşanmış mini bir buz devri yaşayacağımız tahmininde bulunan iklimbilimciler var. Mesele, BM nezdinde ele alınıyor artık. Her yıl İklim Değişikliği Konferansı düzenleniyor. Bu yıl 29. Konferans (COP29), Azerbaycan’da gerçekleşecek.

Ülkemizin iklimbilimcileri, bu meselenin ciddiye alınması için çalışmalar yapıyorlar. Devlet de mühim bir adım attı ve 2021’de Çevre, Şehircilik Bakanlığı’na “ve İklim Değişikliği Bakanlığı” eklendi.

Peki Bakanlık, Bakü’de yapılacak BM 29. İklim Zirvesi’ne hangi iklimbilimciyi gönderiyor dersiniz?

Engin Altan Düzyatan.

ABD, işin o kadar farkında ki felâket filmi çekerek kendi toplumunu psikolojik olarak hazırlıyor. Bizde ise ya iklim değişikliğini film zannedenler var veya ekonomik durum, sansasyonel (!) açıklama yapacak iklimbilimcileri kaldıracak durumda değil.