B12 vitamini vücudumuz tarafından üretilemez. Bedensel ve ruhsal sağlığın korunabilmesi için, mutlaka dışarıdan besinlerle alınması gerekir. Hayvansal ürünlerde olup, bitkisel ürünlerde bulunmayan neredeyse tek vitamindir. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, “B12'nin vücuda yeterli miktarda alınabilmesi için hayvansal ürünlerde bolca bulunmalı ve mide sağlığı iyi olmalıdır Özellikle midede İntrensek Faktör -İF- denilen bir glikoprotein yer almalıdır” dedi ve bu vitaminle ilgili bilinmesi gerekenleri şöyle açıkladı…

B12, kan hücreleri ve sinir sistemine olan etkileri sebebiyle hayati önem taşıyan vitaminlerden biri olarak kabul edilir. Kemik iliğinde kırmızı kan hücrelerinin oluşmasında görev alır. Eksikliğinde, kan hücrelerinin üretimi yavaşlar ve üretilen kan hücreleri güçsüz olabilir. Sinir hücrelerinin sağlığının korunmasına ve “bilgi depolama ve aktarma” sisteminin sorunsuz işlemesine de yardımcı olur. Bu özelliklerinin yanı sıra, doğurganlığı artırdığı ve bağışıklık sistemini güçlendirdiği de bilinmektedir.

Vücutta neden azalır?

Maalesef organik olarak yetiştirilmeyen hayvanlarda B12 vitamini düzeyi giderek azalmaktadır. Midede İF eksikliğine yol açan kanser ve ülser gibi mide hastalıkları, proton pompa inhibitörleri denilen ve çok sık kullanılan ülser ilaçları emilimi engelleyerek B12 eksikliğine yol açar. Yine şeker hastalığı tedavisinde ve insülin direnci olan obezlerde sık kullanılan metformin gibi ilaçlar da kontrolsüz kullanıldıklarında B12 vitamini eksikliğine neden olur. B12 vitamini vücutta başlıca karaciğerde depolanır.

Sağlıklı yaşamın olmazsa olmazıdır

B12 vitamini beyin ve sinir sisteminin normal gelişimi için çok önemli bir bileşiktir. Ayrıca kan yapımı için de mutlaka B12 vitaminine ihtiyaç vardır. Folik asitle birlikte kan hücrelerinde DNA yapımını sağlar. Sinir sisteminde hücreler arasında bilgi iletişiminde etkili olan “asetilkolin” adı verilen nörotransmitterin üretimini sağlar, sinirlerin etrafını çevreleyen kılıfların duyarlılığını artırır. Hücreler arası iletişim sağlanamadığında unutkanlık, demans, konsantrasyon bozukluğu, öğrenme güçlüğü ortaya çıkar. Sinir kılıflarının bozulması durumunda ise el ve ayaklarda uyuşukluk, karıncalanma ve huzursuzluk olur.

Eksikliği nelere yol açar?

B12 eksikliği, unutkanlık, yorgunluk, uykusuzluk, kulak çınlaması, baş dönmesi, denge bozukluğu, odaklanma sorunu, el-ayak uyuşması, kaslarda yorgunluk-gevşeme, kramplar, iştah bozukluğu ve kansızlık gibi belirtilere neden olur.

Nasıl tedavi edilir?

Tanı kanda basit olarak B12 vitamini düzeyinin ölçülmesi ile konur. Vücut, B12 vitaminini gıdalarla almakta ve başta karaciğer olmak üzere organlarda depolamaktadır. Hiç alım olmadığı takdirde depolardaki B12 vitamini vücudu 2-4 yıl idare edebilir, daha sonra B12 vitamini eksikliği ortaya çıkacaktır. B12 vitamini hap olarak veya enjeksiyon (kas içi) şeklinde alınabilir. Mide problemleri olanlarda bazen B12 vitamini eksikliği, demir eksikliğiyle birlikte olabilir. B12 vitamini ile birlikte demir tedavisi bu tür vakalarda gereklidir. Enjeksiyon şeklinde tedaviye hastalar dramatik yanıt verirler ve kendilerini hemen çok iyi hissederler. B12 vitamini aynı zamanda metabolizmayı hızlandırır ve karbonhidrat yakımını uyarır.

Tükettiğimiz gıdalarda neden azdır?

Tarım ilaçlarının aşırı kullanılması, toprakların yoğun olarak yapay gübrelere maruz bırakılması, toprakların dinlendirilmemesi gibi modern tarım uygulamaları topraklarda yaşayan ve B12 vitamini sentez eden birçok bakteri türünün ortadan kalkmasına ya da azalmasına yol açmıştır. Marketlerde satılan doğallığı bozulmuş, içine pek çok katkı maddesi eklenmiş, ambalajlı gıdalarda birçok vitamin ve mineralin yanı sıra B12 vitamini son derece azdır. Gıdaların işlenmesi, saklanması, kesilmesi, pişirilmesi vitamin, mineral, antioksidan ve fitobesin miktarını oldukça azaltmaktadır. Doğal, işlenmemiş ve bütün bitkisel besinler en değerli vitamin kaynaklarıdır.

Gelişigüzel takviye alınmamalı

B12 vitamini preparatları gereksiz yere kullanılan, kullanımı suistimal edilen ilaçlardandır. Bular B12 vitamini düzeyleri normal kişilere bile önerilmektedir. “Beyni güçlendiriyor”, “bunamaya iyi geliyor”, “felçleri önlüyor” denilerek gereksiz yere kullanılan B12 preparatları sağlığı bozabilir. Dolayısıyla hekim önerisiyle kullanılmalıdır.