FALCON 9 ROKETİNİN GÜÇ ALDIĞI İKİ ŞEY: ÖZEL ROKET YAKITI VE LINUX İŞLETİM SİSTEMİ
Crew Dragon kapsülünü uzaya taşıyan Falcon 9 roketinin gücünü nereden aldığı merak konusu oldu. Kritik öneme sahip birçok araçta olduğu gibi Falcon 9’da da Linux kullanıldı. Aracı diğerlerinden ayıran diğer faktörse özel roket yakıtıydı.
SpaceX’in Crew Dragon kapsülü, 30 Mayıs’ta NASA astronotları Bob Behnken ve Doug Hurley’yi uzaya taşıdı. SpaceX, bu görevle birlikte tarihinde ilk kez uzaya mürettebatlı bir şekilde roket fırlatmış oldu. Astronotları uzaya taşıyan Falcon 9 roketi, gücünü roket yakıtının yanı sıra Linux’tan aldı.
Süper bilgisayarlar, IoT cihazları ve diğer birçok kritik görevde kullanılan cihazlar gibi Falcon 9 roketi de Linux işletim sistemini kullandı. Falcon 9’un işletim sistemi, sıradan üç adet çift çekirdekli x86 işlemci üzerinde çalışan bir Linux sürümüydü. C / C++ ile yazılan uçuş yazılımıysa her çekirdekte ayrı çalıştı.
Linux işletim sistemi uzaya götürdü:
Falcon 9’da sıradan bir CPU kullanılıyor ve bunlar en yeni ya da en güçlü CPU’lar da değiller. Örneğin Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 20 MHz Intel 80386SX CPU kullanılıyor ancak bu CPU’lar, uzay araçları için özel olarak geliştiriliyor ve geliştirilmeleri on yıllar alıyor.
Tabii bu yongalar; istasyonun komutları, çok düzeyli birleştirici ve çoğullama çözücü (C&C MDM) kontrolünde kullanılsa da geri kalan şeylerde mükemmel işler çıkardıklarını söylemek mümkün değil. Astronotlar, günlük çalışmalarında Debian Linux, Scientific Linux ve Windows 10 ile çalışan HP ZBook 15s kullanıyorlar. Linux sistemleri, C&C MDM için uzakta terminaller şeklinde çalışırken Windows sistemleri e-posta, web ve eğlence amaçlarıyla kullanılıyor.
Yukarıda da söylediğimiz gibi uzay araçlarında kullanılan CPU’lar özel olarak geliştiriliyor. Uzayda kalacak olan CPU’ların radyasyona karşı dayanıklı olması gerekiyor; aksi taktirde iyonlaştırıcı radyasyon ve kozmik ışınlar sebebiyle sorunlar çıkabilir. Özelleştirilen bu işlemcilerin tasarımları ve test aşamaları yıllar boyunca devam ediyor ve işlemciler en sonunda uzay uçuşları için geçerlilik sertifikası alabiliyor.
Peki, neden üç adet işlemci kullanılıyor? Bunun sebebi, SpaceX’in güvenliği artırmak için Actor-Judge sistemini kullanıyor olması. Bu sistemde bir karar verildiğinde, diğer çekirdeklerden gelen sonuçlarla karşılaştırılır. Herhangi bir tutarsızlık söz konusu olursa bu karar tamamen çıkarılır ve süreç yeniden başlar. Tüm işlemciler aynı cevaba sahip olduklarında bu komut, PowerPC mikrokontrolcülerine gönderilir.
Bu kontrolcüler, her bir x86 işlemcisinden üç komut alır. Komut dizileri benzerse mikrokontrolcü görevi yerine getirir ancak bunlardan bir tanesi farklıysa kontrolcü bir önceki doğru talimatla devam eder. Her şey tamamen ters düşerse Falcon 9, yonganın bu komutlarını görmezden gelir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.