Işın Erenoğlu
NÖRÖFİNANS ROBOTLAR: KİM ZENGİN OLMAK İSTEMEZ?
İyi bir tüyo gelse de, ona yatırıp kazansak dediğiniz oldu mu? Sizi Finans robotlarıyla tanıştıralım...
Yatırım yaparken, keşke almasaydım çok zarar ettim, dün sattım bugün iki katına çıktı, satmasam çıkmazdı dediğiniz oldu mu? Ya da daha çarpıcı bir ifadeyle, ben neye yatırım yaparsam, siz tersini yapın çünkü hep kaybediyorum diyenlerdenseniz; artık endişelenmeyin, çünkü finans robotları sahnede!
Bilgi çağındayız. Yapay zeka sayesinde depolanan ve doğru işlenebilen bilgiyle istediğimiz modellemeyi yaparak, en iyi sonuca ulaşacağımızı biliyoruz. Peki finans datasını kullanan robotlar yaparak, en kazançlı şekilde portföyleri yönetmeye ne dersiniz?
Üstelik bu finans robotlarının, hiç bir zaman morali bozuk olmayacak, heyecan ve stres altında yanlış karar almayacaklar. Diğer yandan data analizini bir insan belirli bir süre ve belirli sayıda datayla yapabilirken, yapay zekalı finansrobotlar çok yüklü datayı, çok kısa bir sürede doğru inceleyerek, sonsuz olasılıktan size her zaman en çok kazandıracak seçeneği sunacak. Bu ne demek derseniz, ‘’yatırımınızı finans robotları değerlendiriyorsa, her zaman en çok kazanacaksınız demek oluyor’’.
Kulağa hoş geliyor değil mi?
Peki Nörofinans robotlar ve uygulamaları nasıl çalışıyor derseniz?
Nörofinans uygulamaları, davranışsal deneylerden yararlanıyor. Belirsizlik içeren, zaman kısıtlaması olan, riskli ve stratejik finansal seçeneklerle ilgili finansal bilgiyi, doğada bizim nasıl değerlendirdiğimizi anlayarak çalışıyor. Finansal kararların, duygulardan, psikolojik ikilemlerden, stresten, bireysel farklılıkladan (cins, yaş, karakter, anatomi) nasıl etkilendiğini inceliyor. Buna ek olarak, beynin finansal bilgiyi nasıl işlediğini ve bireylerin karar alış mekanızmalarını araştırıyor. Sonuç olarak, bu deneyleri, bilgisayar modelleriyle birleştiren nörofinans, klasik finans teorilerinin çuvalladığı yerlerde alternatif çözümler üretmeyi hedefliyor[1].
Stres ve psikoloji tamam ama bireysel farklılıklar ekonomik karar almada nasıl etkili olur diyorsanız?
Frontiers’da 2018 yılında yayımladığı bilimsel makalede yapılan bir deneyle, ‘’Testesteron hormonu oranının’’ ekonomik karar almada bireyi etkilediği yazıldı [3]. Yapılan deneyde katılımcılar iki gruba ayrılarak, 63 sağlıklı erkek katılımcıya tek dozluk 150mg testesteron hormonu verilirken, diğer gruba plesebo yani etkisi olmayan haplar verildi. 180 dk sonra yapılan testte, testesteron hormonu dışarıdan verilen katılımcıların plesobo alan katılımcılara nazaran daha hedef odaklı ve sonuca götüren ekonomik kararları aldığı görüldü.
Durum böyle olunca, finans sektöründe çalışan erkekler için, kel olmak artık moda ve yüksek maaş garantisi olabilir! Bilindiği üzere, erkeklerde fazla testesteron kelliğe neden oluyor.
Bireysel farklılık faktörüne de takılmayan nörofinans robotlar, verdikleri finansal kararlarla, en doğru sonuca ulaşıp, kullanıcılarına her yatırımda maximum kazandıracaklarını ispatlamış oluyorlar.
Peki Finans robotlarının günümüzdeki uygulamaları nelerdir? Gelecekte robotlarla finans nasıl şekillenir?
Hangi nöro finans robotu daha çok veriye sahip ve borsalara erişimi hızlı ise doğru karar alışı artacak. Büyük veri (big data) gerçek bir ekonomik kazanımla ilişkileneceği için, kimin verisi büyükse, karadelik gibi diğerlerini içine katarak, daha çok kazanmaya ve veri kaynaklarını da büyütmeye başlayacak. Günümüzde borsalar arası zincir alış veriş kararlarında yapay zeka ve bunların işleme dönüştüren nörofinans robotları, çoktan güncel kullanımın bir parçası haline geldi! Kriptopara alıp-satanlar, uluslararası kripto para borsalarında en sık ve çok işlem yapanların artık nörofinans robotları olduğunu tahmin ediyorlardır. Tam bir boşluk yakaladığınızı düşünüp alım emri girdiğinizde, daha siz onu listede göremeden sizden 0.0001 kuruş daha iyi bir değerle bir robot işlemi gerçekleştirir. Yatırım planlamasından, anlık borsa işlemlerine kadar, insan uzmanların, bilgisayar yardımıyla bile analiz yapıp karar vermesi, nörofinans robotları ile rekabette malesef geri kalıyor.
Bunun sonu ne olur derseniz? Belki finansrobotlarının birbirlerini satın almaya çalışmalarına şahit olacağız... Belki, daha da ötesinde en büyük karadelik olan robot, dünyada finansı tekeline alacak ve hatta varsa dünya dışı finans robotlarıyla da bir gün iletişime geçecek. Yıldızlar arası borsaya,Güneş sistemini temsilen, Dünya’nın katılması hoş olmaz mı?
Bu kadar hayal gücü fazla, günümüze dönelim derseniz,
Bugüne kadar, kazanınca sevinen, kaybedince kader diyen bir toplum olarak, yakın gelecekte her ne kadar nörofinans robotlar en iyi fırsatları bizlere tavsiye edecek olsa da, yine de onları değerlendirebilme potansiyelimize (sağlık, varlık, çevre, yetki, erişim imkanı, zaman gb.) kader demeye devam edeceğiz. Yani diğer bir anlatımla, nörofinans robotlar olsa da, yaratılış gereği bazen kazanıp, bazen kaybetmek insanoğlu için hep baki kalacaktır...
İnsan ola, yaşarken herşey değişir kader sonunda!
Kader ola gem vurulmaz gamsız, kimine kepçe, kimine zerre mizanda...