
Cüneyt Şaşmaz
Terörsüz Türkiye/2
1. "Terörsüz Türkiye" söyleminin arka planı
- Resmi Açıklama:
- Resmi Açıklama:
MHP lideri Devlet Bahçeli, 2024 Ekim'inde başlayan "Terörsüz Türkiye" girişimini, PKK'nın silah bırakması ve kendini feshetmesi hedefiyle duyurdu.
Bu süreçte, Öcalan'ın 27 Şubat 2025'te DEM Parti aracılığıyla PKK'ya silah bırakma çağrısı yapması,
1 Mart 2025'te PKK'nın ateşkes ilan etmesi, önemli bir dönüm noktası olarak sunuldu.
Bahçeli, bu sürecin federasyon, özerklik veya kültürel talepler olmaksızın, PKK'nın tamamen tasfiye edilmesiyle sonuçlanmasını hedeflediğini belirtti.
https://www.milliyet.com.tr/ gundem/mhp-lideri-bahceliden- net-mesaj-terorsuz-turkiye- icin-her-parti-turkiye- partisi-olmali-7342176
- AK Parti'nin Tutumu:
- AK Parti'nin Tutumu:
Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu süreci destekledi ve PKK'nın Öcalan'ın çağrısına uyarak silah bırakmasını beklediklerini ifade etti.
Resmi söylem, bu girişimin Türkiye'yi 40 yıllık bir sorundan kurtaracağı yönünde.
2. Af ve Öcalan'ın Durumu
- İddialar:
- İddialar:
Sosyal medyada ve bazı siyasi çevrelerde, "Terörsüz Türkiye" sürecinin Öcalan'a af çıkarılması
Ve/veya cezai durumunda değişiklik yapılmasını içerebileceği spekülasyonları mevcut.
Misal, Ümit Özdağ'ın 2011'de "AKP, Öcalan'ı çıkartmayı hedefleyen bir genel af peşinde" dediği iddia ediliyor.
Ayrıca, bazı sosyal medya gönderilerinde, Bahçeli'nin bu süreci Sinan Ateş davasındaki isimlerin affı gibi iç siyasi hesaplarla desteklediği öne sürülüyor.
- Gerçeklik:
- Gerçeklik:
Öcalan'ın hapis şartlarında değişiklik (örneğin, tecridin kaldırılması) gündeme geldi.
Ama resmi kaynaklarda genel af veya serbest bırakma gibi bir plan açıkça belirtilmedi.
Sırrı Süreyya Önder'in, Öcalan'ın "demokratik siyaset ve hukuki boyutun tanınması" gerektiği yönündeki mesajı,
Af veya cezai değişiklik beklentisi olarak yorumlandı.
Ancak bu henüz somut bir adıma dönüşmedi.
https://www.milliyet.com.tr/ gundem/terorsuz-turkiye-icin- tarihi-cagri-surec-nasil- ilerleyecek-7318862
- Geçmiş Deneyimler:
- Geçmiş Deneyimler:
2009-2015 arasındaki Çözüm Süreci'nde de benzer spekülasyonlar vardı.
O dönemde Öcalan'la görüşmeler yapılmış, ancak af veya serbest bırakma gerçekleşmemişti.
Sürecin 2015'te çökmesi, bu tür vaatlerin uygulanmasının zorluğunu gösteriyor.
3. Federatif Yapı ve Bölünme İddiası
- Resmi Söylem:
- Resmi Söylem:
Bahçeli'nin açıklamaları, federasyon, özerklik veya kültürel taleplerin kesinlikle gündemde olmadığını vurguluyor.
"Tek devlet, tek millet, tek vatan, tek bayrak" ilkesi, MHP'nin kırmızı çizgisi olarak öne çıkıyor.
AK Parti de üniter yapıyı koruma konusunda benzer bir retorik kullanıyor.
https://www.milliyet.com.tr/ gundem/mhp-lideri-bahceliden- net-mesaj-terorsuz-turkiye- icin-her-parti-turkiye- partisi-olmali-7342176
- Spekülasyonlar:
- Spekülasyonlar:
Bazı çevreler, özellikle geçmişteki Çözüm Süreci'nde HDP'nin "demokratik özerklik" taleplerini hatırlatarak,
Bu sürecin gizli bir federasyon veya bölünme planı olabileceğini iddia ediyor.
Örneğin, Nedim Şener'in 2023'te yazdığı bir yazıda, CHP-HDP işbirliğinin "ABD destekli bir bölünme stratejisi" izlediği öne sürülmüştü.
Benzer şekilde, X gönderilerinde "Büyük Kürdistan" planının Türkiye eliyle hayata geçirileceği iddiaları dolaşıyor.
https://www.hurriyet.com.tr/ yazarlar/nedim-sener/abd- plani-cozum-pkk-hdp-ile- chpnin-turkiyenin-bolunme- stratejisi-42262064
- Tarihsel Bağlam:
- Tarihsel Bağlam:
PKK'nın 1978'deki kuruluş amacı, bağımsız bir Kürt devleti kurmaktı, ancak 1990'lardan itibaren özerklik ve kültürel haklar talebine evrildi.
Fakat, Türkiye'nin üniter yapısı, hem AK Parti hem MHP tarafından anayasal bir çizgi olarak korunuyor.
Federatif bir yapı, mevcut anayasal düzenle çelişir ve geniş toplumsal dirençle karşılaşır.
- Dış Aktörler:
Irak ve Suriye'deki Kürt yönetimleriyle ilgili gelişmeler, bazılarınca "Büyük Kürdistan" planının parçası olarak görülüyor.
2006'da Duhok'ta yapılan bir toplantıda, Türkiye, İran, Irak ve Suriye'den koparılacak bölgelerle bir Kürt devleti kurma planı tartışıldığı iddia ediliyor.
Ancak, bu tür planların Türkiye'nin resmi politikasıyla bağdaştırılması için somut kanıt eksik.
4. Arka Planda Ne Olabilir?!
- İç Siyasi Hesaplar:
- İç Siyasi Hesaplar:
Bahçeli'nin bu çıkışı, MHP'nin milliyetçi tabanını konsolide etme, DEM Parti'yi siyasi normalleşmeye zorlama
Ve/veya iç siyasi rakipleri (ör. CHP, İYİ Parti) karşısında avantaj sağlama amacı taşıyabilir.
Sanal ortamda bazıları, Sinan Ateş davası gibi iç meselelerin affıyla ilişkilendiriyor.
- Dış Politika:
- Dış Politika:
Suriye'deki YPG varlığı ve ABD'nin bu gruba desteği, Türkiye için güvenlik tehdidi.
"Terörsüz Türkiye" girişimi, Suriye'deki Kürt gruplarını zayıflatmak için PKK'yı tasfiye etme stratejisi olabilir.
https://tr.euronews.com/2024/ 10/24/tusas-saldirisi-sonrasi- pkkdan-yeni-cozum-sureci- aciklamasi-ocalanin- gelistirdigi-surec-es
- Toplumsal Barış:
- Toplumsal Barış:
İddiaların aksine, süreç, toplumsal kutuplaşmayı azaltarak Kürt sorununun şiddet dışı yollarla çözümüne yönelik bir çaba olabilir.
Ancak, geçmişteki Çözüm Süreci'nin başarısızlığı, bu tür girişimlere olan güveni zedeliyor.
- Komplo Teorileri:
- Komplo Teorileri:
"Bölünme" veya "Büyük Kürdistan" iddiaları, genellikle milliyetçi çevrelerde yankı buluyor.
Ancak, bu tür iddialar, somut delilden çok korkulara ve tarihsel travmalara dayanıyor.
Misal, Şeyh Said İsyanı (1925) veya Dersim İsyanı (1937-38) gibi olaylar, merkezi yönetime karşı Kürt isyanları olarak hatırlanıyor, bugünkü süreçlerle ilişkilendiriliyor.
5. Değerlendirme
- Af Mümkün mü?!
- Af Mümkün mü?!
Öcalan'a veya PKK mensuplarına genel af, mevcut siyasi iklimde hem MHP hem AK Parti tabanında büyük tepki çeker.
Bahçeli'nin "terörü meşrulaştırmama" vurgusu, af iddialarını zayıflatıyor.
Ancak, cezaevindeki bazı isimler için sınırlı düzenlemeler (ör. tecrit kaldırma) gündeme gelebilir.
https://www.milliyet.com.tr/ gundem/mhp-lideri-bahceliden- net-mesaj-terorsuz-turkiye- icin-her-parti-turkiye- partisi-olmali-7342176
- Federasyon veya Bölünme?!
- Federasyon veya Bölünme?!
Türkiye'nin üniter yapısını değiştirecek bir federasyon planı, anayasal ve toplumsal olarak uygulanabilir görünmüyor.
MHP'nin ideolojik duruşu (aşırı milliyetçi, neo-faşist olarak tanımlanıyor) ve AK Parti'nin "güçlü Türkiye" retoriği, bu tür bir dönüşümü desteklemiyor.
Ancak, DEM Parti'nin "demokratik özerklik" gibi talepleri, süreç ilerledikçe tartışma yaratabilir.
Sürecin başarısız olması, PKK'nın oyalama taktiği izlemesi veya dış aktörlerin (ör. ABD, Rusya) müdahalesi, güven kaybına ve yeni gerilimlere yol açabilir.
PKK'nın geçmişteki ateşkeslerinin samimiyetsizliği, bu riski artırıyor.
6. Vatandaşın Görüşüne Dair
Vatandaş, "Terörsüz Türkiye bir aldatma" dediği için bu sürecin samimiyetsiz olduğunu, gizli bir ajanda taşıdığını düşünüyor.
Vatandaş, "Terörsüz Türkiye bir aldatma" dediği için bu sürecin samimiyetsiz olduğunu, gizli bir ajanda taşıdığını düşünüyor.
Bahsettikleri af ve federasyon iddiaları, özellikle milliyetçi kesimlerde yaygın bir endişe.
Ancak, bu iddialar daha çok spekülasyona dayanıyor.
Sürecin arka planında dış güçlerin (ör. ABD'nin YPG desteği), iç siyasi hesapların (MHP'nin tabanını güçlendirme)
Veveya ekonomik çıkarların (silah ticareti, rant) rol oynayabileceğini söyleyebilirim.
Ama "bölünme planı" gibi büyük bir komplo için elimizde somut veri yok.
Vatandaşın şüphelerinin AK Parti, MHP, DEM Parti, Amerika, İngiltere ve Almanya'ya odaklanması,
"Terörsüz Türkiye" sürecinin hem iç hem dış dinamiklerine dair ciddi bir güvensizlik hissettiğini gösteriyor.
Spekülasyonlara kapılmadan, mantıklı bir analiz yapalım:
1. AK Parti
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
AK Parti'nin, "Terörsüz Türkiye" sürecini desteklemesi ve geçmişteki Çözüm Süreci (2013-2015) deneyimi,
Bazı kesimlerde "gizli bir ajanda" (ör. federasyon, af) şüphesi yaratıyor.
Vatandaşın "Türkiye'nin bölünmesi" endişesi, muhtemelen AK Parti'nin Kürt meselesine yaklaşımındaki pragmatizmden kaynaklanıyor.
- Arka Plan:
- Arka Plan:
AK Parti, 2002'den beri iktidarda ve Kürt sorununun çözümünde farklı stratejiler denedi.
Çözüm Süreci'nde Öcalan'la görüşmeler yapıldı, ancak süreç 2015'te çöktü.
Şimdiki süreçte, AK Parti, MHP'nin inisiyatifiyle başlayan bu girişimi "devlet politikası" olarak tanımlıyor ve federasyon gibi talepleri reddediyor.
Ömer Çelik'in dediği gibi, "Kırmızı çizgilerimiz bellidir, müzakere yok."
Ancak, parti içindeki bazı isimlerin (ör. Efkan Ala, Ömer Çelik) DEM Parti ile diyalog kurması, "yumuşama" olarak görülse de şüphe yaratıyor.
https://www.hurriyet.com.tr/ haberleri/ak-parti
- Olası Motivasyon:
- Olası Motivasyon:
AK Parti, iç cepheyi güçlendirmek, Suriye'deki YPG tehdidini azaltmak ve 2028 seçimleri öncesi toplumsal desteği artırmak istiyor olabilir.
Ancak, Öcalan'la dolaylı temaslar (DEM Parti aracılığıyla) ve geçmişteki hatalar, "gizli af" gibi spekülasyonları körüklüyor.
- Değerlendirme:
- Değerlendirme:
AK Parti'nin federasyon veya bölünme gibi bir planı desteklemesi, hem tabanını kaybetme riski hem de anayasal engeller nedeniyle düşük ihtimal.
Ama pragmatik davranıp DEM Parti'yi sisteme entegre ederek Kürt oylarını kazanma hesabı yapabilir.
2. MHP
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
MHP'nin, Öcalan'ı sürece dahil eden "Terörsüz Türkiye" çağrısı, milliyetçi tabanında şok etkisi yarattı.
Vatandaşın da belirttiğin gibi, bu çıkışın af veya federasyon gibi gizli bir plana hizmet edebileceği endişesi var.
Daha önce, Bahçeli'nin "Truva atı" olabileceği şüphesini tartışmıştık, bu da MHP'nin niyetlerine dair genel bir güvensizliği yansıtıyor.
- Arka Plan:
- Arka Plan:
Bahçeli, Ekim 2024'te bu süreci başlattı ve Öcalan'ın PKK'ya silah bırakma çağrısı yapmasını önerdi.
MHP, federasyon veya özerkliği kesin bir dille reddediyor ve "tek devlet, tek millet" ilkesini vurguluyor.
Bahçeli'nin sağlık sorunları nedeniyle görüşmelere katılamaması, süreci MHP'nin diğer isimlerine (Semih Yalçın, Feti Yıldız) bırakması, şeffaflık eksikliği algısı yaratıyor.
Bazı sanal medya kullanıcıları, Bahçeli'nin bu süreci Sinan Ateş davası gibi iç meselelerle bağlantılı olarak desteklediğini iddia ediyor.
https://www.bbc.com/turkce/ articles/cy05171lqyko
- Olası Motivasyon:
- Olası Motivasyon:
MHP, PKK'yı tasfiye ederek milliyetçi söylemini güçlendirmek, Cumhur İttifakı'nı sağlamlaştırmak,
DEM Parti'yi "Türkiye partisi" olmaya zorlayarak Kürt meselesini kendi çerçevesinde çözmek isteyebilir.
Ancak, Öcalan'la dolaylı temaslar, MHP'nin geleneksel "teröristle müzakere edilmez" duruşuyla çelişiyor, bu da şüpheyi artırıyor.
- Değerlendirme:
- Değerlendirme:
MHP'nin federasyon veya af gibi bir plana destek vermesi, ideolojik olarak neo-faşist ve üniter devletçi duruşuna ters.
Ama Bahçeli'nin pragmatik hamleleri (ör. 1999'da Öcalan'ın idamına karşı çıkması), gizli bir siyasi hesap (ör. ittifakın devamı, iç davaların çözümü) olabileceği şüphesini besliyor.
3. DEM Parti
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
DEM Parti'nin, Öcalan'la İmralı görüşmeleri ve sürece aktif katılımı, "PKK'nın siyasi kolu" algısı nedeniyle şüphe uyandırıyor.
Federasyon veya özerklik taleplerinin gizlice masaya gelebileceği korkusu, vatandaşın "bölünme" endişesini körüklemiş olabilir.
- Arka Plan:
- Arka Plan:
DEM Parti, Öcalan'ın 27 Şubat 2025'teki çağrısını kamuoyuna duyurdu ve PKK'nın ateşkes ilanına (1 Mart 2025) destek verdi.
Tülay Hatimoğulları, Öcalan'ın "örgütüyle iletişim kanallarının açılması" gerektiğini söyleyerek, sürece aktif katkı sundu.
DEM Parti, AK Parti ve MHP ile görüşmeler yaptı, Erdoğan'la bayram sonrası görüşme planladı.
Ancak, parti, "demokratik özerklik" gibi geçmiş taleplerini şimdilik dillendirmiyor.
https://www.bbc.com/turkce/ articles/cy05171lqyko
- Olası Motivasyon:
- Olası Motivasyon:
DEM Parti, Öcalan'ın etkisini kullanarak PKK'yı silahsız siyasete yönlendirmek,
Kürt haklarını demokratik yolla savunmak ve siyasi meşruiyetini artırmak istiyor olabilir.
- Değerlendirme:
DEM Parti'nin federasyon gibi radikal bir talebi şu an masaya getirmesi, hem AK Parti-MHP ittifakının tepkisi hem de kamuoyu direnci nedeniyle zor.
Ama Öcalan'ın serbest bırakılması veya af gibi talepler, uzun vadede gündeme gelebilir, bu da şüpheyi haklı kılabilir.
4. Amerika
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
ABD'nin, Suriye'de YPG'ye desteği ve geçmişte Kürt meselesine müdahil olması,"Büyük Kürdistan" veya Türkiye'yi zayıflatma planı şüphesi yaratıyor.
Sanal medyada, ABD'nin bu süreci BOP (Büyük Ortadoğu Projesi) çerçevesinde desteklediği iddiaları dolaşıyor.
- Arka Plan:
- Arka Plan:
ABD, IŞİD'le mücadele gerekçesiyle YPG'ye silah ve lojistik destek sağlıyor, bu da Türkiye'nin tepkisini çekiyor.
"Terörsüz Türkiye" sürecinde, ABD'nin doğrudan bir rolü olduğuna dair kanıt yok, ancak Suriye'deki YPG varlığı, PKK'nın tasfiyesini karmaşıklaştırıyor.
2019'da Trump'ın "Türkiye'ye Kürtlerle anlaşma" baskısı, bu tür şüpheleri besliyor.
- Olası Motivasyon:
- Olası Motivasyon:
ABD, Ortadoğu'da istikrarlı bir müttefik olarak Türkiye'yi yanında tutmak isterken, Kürt gruplarını da İran'a karşı bir koz olarak kullanıyor.
Türkiye'nin PKK'yı tasfiye etmesi, ABD'nin YPG'yi daha rahat desteklemesine zemin hazırlayabilir.
- Değerlendirme:
- Değerlendirme:
ABD'nin bu süreçte gizli bir "bölünme" planı yönetmesi, Türkiye'nin NATO üyeliği ve jeopolitik önemi nedeniyle riskli.
Ama YPG desteği, Türkiye'nin iç işlerine dolaylı bir müdahale olarak görülebilir, bu da vatandaşın şüphesini haklı kılıyor.
5. İngiltere
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
İngiltere'nin tarihsel olarak Ortadoğu'daki böl-yönet politikaları (ör. Sykes-Picot) ve Kürt meselesine ilgisi, şüpheyi tetikliyor.
Sanal medya organlarında, İngiltere'nin enerji havzaları için PKK'yı desteklediği iddiaları var.
- Arka Plan:
- Arka Plan:
İngiltere'nin, Kürt meselesinde aktif bir rolü olduğuna dair somut veri sınırlı.
Ancak, Brexit sonrası Ortadoğu'da nüfuzunu artırma çabaları ve enerji güvenliği (ör. Irak petrolleri) konusundaki çıkarları, dolaylı müdahale şüphesi yaratıyor.
İngiltere, Türkiye'yle savunma ve ticaret anlaşmalarına sahip, bu da doğrudan bir "bölünme" planını zorlaştırıyor.
- Olası Motivasyon:
- Olası Motivasyon:
İngiltere, bölgesel istikrar ve enerji kaynaklarına erişim için Türkiye'yle işbirliğini tercih eder.
Ancak, Kürt gruplarıyla tarihsel bağları (Irak'ta KDP ile ilişkiler) ve istihbarat faaliyetleri, şüpheyi besliyor.
- Değerlendirme:
- Değerlendirme:
İngiltere'nin bu süreçte aktif bir rol oynadığına dair kanıt zayıf, ama tarihsel bagaj ve enerji çıkarları, dolaylı etkiler konusunda şüpheyi canlı tutuyor.
6. Almanya
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
- Neden Şüpheleniyorlar?!:
Almanya'nın, PKK'ya karşı tutumu ve Kürt diasporasına ev sahipliği yapması, şüphe yaratıyor.
Almanya'nın Türkiye'yi zayıflatmak için PKK'yı desteklediği iddiaları mevcut.
- Arka Plan:
- Arka Plan:
Almanya, PKK'yı 1993'te terör örgütü olarak sınıflandırdı ve faaliyetlerini yasakladı.
Ancak, Kürt diasporasının yoğunluğu ve bazı sol grupların PKK'ya sempati göstermesi, Türkiye'de "Almanya PKK'yı kolluyor" algısı yaratıyor.
Almanya, Türkiye'yle ekonomik ve göç anlaşmaları nedeniyle yakın iş birliği içinde, bu da açık bir düşmanlık şüphesini zayıflatıyor.
- Olası Motivasyon:
- Olası Motivasyon:
Almanya, Türkiye'yle istikrarlı ilişkiler ve mülteci akınını önleme peşinde.
Ancak, insan hakları söylemiyle Kürt meselesine ilgisi, Türkiye'de şüphe uyandırıyor.
- Değerlendirme:
- Değerlendirme:
Almanya’nın bu süreçte "bölünme" gibi bir plana destek vermesi, ekonomik ve siyasi çıkarlarına ters.
Ama Kürt diasporasına yönelik toleranslı tutumu, dolaylı bir etki şüphesi yaratabilir.
Hülasa:
- İç Aktörler (AK Parti, MHP, DEM Parti):
Bu üç parti, "Terörsüz Türkiye" sürecinde farklı motivasyonlarla hareket ediyor.
AK Parti ve MHP, PKK'yı tasfiye ederek siyasi kazanç ve bölgesel istikrar hedeflerken, DEM Parti, Kürt haklarını demokratik yolla savunma peşinde.
Ancak, Öcalan'ın rolü ve İmralı görüşmeleri, af veya özerklik gibi spekülasyonları besliyor.
Federasyon veya bölünme, mevcut siyasi ve anayasal çerçevede düşük ihtimal, ama süreç şeffaf yönetilmezse güvensizlik artar.
- Dış Aktörler (ABD, İngiltere, Almanya):
- Dış Aktörler (ABD, İngiltere, Almanya):
Bu ülkelerin, Türkiye'nin iç işlerine müdahale ettiği iddiaları, daha çok tarihsel korkulara ve bölgesel çıkar çatışmalarına dayanıyor.
ABD'nin YPG desteği, en somut şüphe kaynağı.
İngiltere ve Almanya'nın ise dolaylı etkileri (enerji, diaspora) mümkün, ama "bölünme" gibi bir plan için kanıt eksik.
İddialar (ör. BOP, CIA/Mossad bağlantıları), genellikle spekülatif ve somut delilden yoksun.
Ezcümle:
Ezcümle:
"Türkiye'nin federatif yapıya dönüşmesi ve bölünmesi" korkusu, özellikle milliyetçi kesimlerde yaygın.
Ancak, şu anki süreç, Çözüm Süreci'nden farklı olarak daha kontrollü ve üniter devlet vurgusuyla ilerliyor.
(Devamı Yarın)
Cüneyt Şaşmaz
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.